วันนี้เราจะพามาศึกษาวิธีการพัฒนาสายพันธุ์ไก่ชนกันค่ะ โดยถ้าเราแบ่งเป็นการผสมตามหลักวิชาการ จะแบ่งการผสมออกเป็น 3 วิธีหลักๆ ดังนี้
1. การผสมไก่ชนที่มีสายเลือดตระกูลเดียวกัน (Line Breed) เป็นวิธีที่นิยมกันมากที่สด เป็นการถ่ายลักษณะทางพันธุกรรมที่เหมือนต้นตระกูล หรือที่เรียกว่า ถ่ายเลือดได้นิ่ง และสามารถคาดเดาลักษณะลูกไก่ชนได้ตามต้องการแน่นอน เป็นการผสมกันของไก่ชนที่มาจากต้นตระกูลเดียวกัน ทั้งทางสายพ่อ และทางแม่ และยังมีการผสมแบบ In breed (การผสมโดยมีสายเลือดที่ชิดกันมาก ๆ เช่น พ่อ+ลูก, พ่อหรือแม่ ตัวเดียวกัน, พี่+น้อง คอกเดียวกัน) เป็นลักษณะคล้ายๆ ของ Line breed เชนกัน ข้อดีของการผสมแบบ Line breed คือจะถ่ายทอดเลือดที่นิ่งที่สุด และรักษาเอกลักษณ์ของสายเลือดที่ถ่ายทอดมาจากต้นเหล่า ทำให้คาดเดาหน้าตา รูปร่างเชิงชนของลูกไก่ชนได้ ว่าจะออกมาในทิศทางเดียวกัน ตามที่ต้องการ แต่ข้อเสียก็มีนะ คือ อาจมีการดึงความบกพร่องทางสายเลือดออกมาได้ เช่น อกคต หางคตงอ นิ้วงอ แคะแกรน หรือลักษณะบกพร่องต่างๆ ที่เป็นจุดด้อยของไก่ชนที่ไม่เป็นที่นิยม
2. การผสมแบบข้ามตระกูล (Out Cross) เป็นวิธีการผสมแบบข้ามตระกูล โดยที่ทั้งสายพ่อ กับ แม่มาจากต่างตระกูลกัน ต่างสาย ต่างเหล่ากัน เช่น พม่า+ง่อน, พม่า+ไทย, พม่า+บราซิล, พม่า+บราซิล+ง่อน+ไทย เป็นต้น การผสมแบบนี้ค่อนข้างที่จะต้องใช้ความรู้ในการบรีดพอสมควร เพราะต้องศึกษาข้อดี ข้อเสียของแต่ละสายพันธุ์ที่จะนำเข้ามาผสม ว่ามีข้อดีข้อเสียอย่างไร และสามารถแก้ไขข้อบกพร่องเติมเต็มข้อดีกันได้รึเปล่า คือต้องทำแบบมีเหตุและมีผล
ข้อดี >> การผสมวิธีนี้คือ แก้ไขข้อบกพร่องของสายเดิมที่เรามีอยู่ โดยหาสายที่เข้ากันได้ทั้งรูปร่างลักษณะและเชิงชน จะถูกถ่ายทอดสายเลือดที่ดีจากทั้งสองลายเข้าด้วยกัน
ข้อเสีย >> เราไม่สามารถคาดเดาได้เลยว่าลูกไก่ชนจะออกมาในทิศทางใด ทั้งทางรูปร่างหน้าตา ความสวยงาม จิตใจและเชิงชน โดยที่ลูกไก่ชนทั้งคอกอาจจะไม่ได้อย่างที่ต้องการเลย เลือดก็จะไม่ค่อยนิ่ง และบางทีการผสมแบบนี้โดยที่ไม่มีความรู้ความเข้าใจ ก็ทำให้ได้ไก่ชนที่ไม่มีคุณภาพทั้งความสวยงาม เชิงชนและความแข็งแรง แต่ก็ยังได้รับความนิยม เพราะหวังจะได้ไก่ชนที่มีลักษณะแตกต่างออกไป เป็นจุดเด่นเป็นสายเลือดใหม่
3. การผสมแบบข้ามสายพันธุ์ (Cross Breed) เป็นวิธีการผสมสายเลือดของไก่ชนที่ต่างสายพันธุ์กัน และเป็นการผสมที่เก่าแก่ยาวนาน เพราะไก่ชนที่เห็นกันทุกวันนี้ไม่ว่าจะเป็นไก่ไทย ไก่พม่า ไก่ไซ่ง่อน เหล่าแม่สะเรียง เหล่าพนัส เหล่าตราด เหล่าไก่ใต้ ฯลฯ แต่การผสมลักษณะนี้ จำเป็นต้องใช้ความรู้ และเวลาที่ยาวนานมาก จนกว่าจะได้สายพันธุ์ที่ถ่ายทอดเลือดที่นิ่งพอ และได้ลักษณะประจำพันธุ์ที่เหมือนกันทุกเจนเนอเรชั่น เป็นการยากมากๆ ดังนั้นการผสมแบบนี้จึงเป็นการผสมแบบโบราณดั้งเดิมของไก่ชนไทย โดยจะหาไก่เหล่าอื่นที่เก่งดีมาผสมสายพันธุ์ของตนเอง เป็นไก่ในท้องถิ่นเดียวกันหรือมีเชิงชนใกล้เคียงกันมาผสมข้ามกัน เมื่อทำลึกและนานจะได้เหล่าที่เลือดนิ่งเช่นเดียวกัน เกิดเป็นเหล่าไก่ประจำท้องถิ่น
