“ไก่ชน” ทุกคนย่อมรู้จักกันดี เพราะมีมาตั้งแต่สมัยโบราณกาล ตามตำนาน การชน หรือการตีไก่ เป็นที่นิยมกันอย่างกว้างขวางในประเทศพม่า โดยเฉพาะในราชสำนัก การตีไก่จัดเป็นกีฬาชาววังกันเลย ซึ่งไก่ชนหรือไก่ตีนี้ เป็นไก่พื้นเมืองชนิดหนึ่ง แต่มีความสามารถพิเศษในเรื่องของการต่อสู้ การเลี้ยงไก่ชนถือเป็นกีฬา และเป็นมรดกวัฒนธรรมอีกแขนงหนึ่งของไทยมานานหลายร้อยปี
ปัจจุบัน การเลี้ยงไก่ชน หรือไก่ตี เป็นที่นิยมในทุกภาคของประเทศไทย รวมประเทศเพื่อนบ้าน เช่น พม่า ลาว เวียดนาม เป็นต้น ส่วนใหญ่เลี้ยงไว้ตีและเลี้ยงไว้ขายไปในคราวเดียวกัน ถึงขนาดมีการเปิดเลี้ยงกันเป็นฟาร์มที่เรียกกันว่า ซุ้มไก่ กระจัดกระจายอยู่ในทั้งภูธรและนครบาลเป็นจำนวนมาก ส่วนใหญ่ประสบผลสำเร็จจากการขายพันธุ์ลูกไก่หรือไก่แม่พันธุ์ พ่อพันธุ์
ฟาร์มตัวอย่าง
ฟาร์มไก่เสี่ยตั๋ม
เจ้าของซุ้มไก่ หรือฟาร์มไก่บางรายขายแม้กระทั่งไข่ไก่ของไก่ชนตัวเก่ง สร้างรายได้อย่างเต็มที่เลยทีเดียว ตกเดือนละ 50,000-100,000 บาท เหมือนกับฟาร์มไก่ชนเงินแสน ที่จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งเป็นฟาร์มของหนุ่มนักสู้ ผู้ที่เลี้ยงไก่ชนขายจนร่ำรวย คือ คุณชาติตระการ กมุทชาติ หรือ เสี่ยตั๋ม อยู่บ้านเลขที่ 97 หมู่ที่ 7 บ้านนาโป่งโพน ตำบลลาดควาย อำเภอศรีเมืองใหม่ จังหวัดอุบลราชธานี เป็นผู้ที่อยู่วงการไก่ชนมานาน ตั้งแต่อายุ 8 ขวบ จนถึงปัจจุบัน มีรายได้ขายไก่ชนตกเดือนละ 50,000 บาท ไปจนถึง 100,000 บาท
เสี่ยตั๋ม ได้เล่าให้ฟังถึงเส้นทางการมาเป็นเจ้าของซุ้มไก่ว่า ตนประกอบอาชีพเกษตรกรรม-ค้าขาย ชื่นชอบกีฬาชนไก่ หรือการตีไก่ มาตั้งแต่อายุ 8 ขวบ เพราะแถวบ้านมีคนเล่นไก่ชนกันมาก อีกทั้งคุณพ่อก็คอยสนับสนุนและอบรมสั่งสอนว่า อย่าเล่นพนันไก่ชนจนหมดเนื้อหมดตัว ขอให้ใช้ไก่ชนมาสร้างอาชีพ สร้างรายได้ หากไก่เก่งก็ขายไป
เมื่อเข้าสู่วัยหนุ่ม อายุ 16-17 ปี ก็มีไก่ชนตัวเก่งอยู่ในครอบครอง ดูแลไก่ชนได้เองตั้งแต่การเพาะพันธุ์ การเลี้ยงดูไก่ตั้งแต่แรกเกิด พาไก่ออกกำลังกาย การฟิตซ้อมไก่ให้แข็งแรงพร้อมออกสู่สังเวียนการชน การดูแลก่อนชนและหลังชน แม้กระทั่งการรักษาเวลาไก่เจ็บป่วย เรียกได้ว่า ครบสูตรกันเลยทีเดียว
ส่วนชื่อของฟาร์มไก่ ตนไม่ได้ตั้งเป็นทางการ และไม่ได้ขึ้นป้าย แต่บรรดาเซียนไก่ ต่างเรียกกันติดปากว่า “ฟาร์มไก่เสี่ยตั๋ม” หรือ “ซุ้มไก่เสี่ยตั๋ม ศรีเมืองใหม่” ซึ่งชื่อหลังนี้จะเป็นที่รู้จักกันเป็นที่กว้างขวางมาก
เสี่ยตั๋ม บอกว่า ไก่ชนที่นี่เป็นของจริง มีคุณภาพจริง เก่งจริง เป็นที่ยอมรับและเชื่อถือของนักเลงไก่ชนจากทั่วสารทิศ ซึ่งทางฟาร์มมีพยาน-หลักฐาน มีตัวตนบุคคลที่ซื้อไก่จากเราไป สามารถยืนยัน เรื่องคุณภาพของไก่จากฟาร์มเราได้ทุกเวลา
ตลาดไก่ชน
การเลี้ยงไก่ชนของตนทำมาเกือบ 20 ปีแล้ว โดยเริ่มแรกเดิมที เลี้ยงไว้ชนอย่างเดียว ซึ่งเคยนำไก่ไปชนมาแล้วทั่วทุกภูมิภาค เกือบทั่วประเทศก็ว่าได้ เพิ่งจะมาเลี้ยงเพาะพันธุ์ขายเป็นอาชีพหลัก ในช่วง 10 ปีหลังนี่เอง สาเหตุที่หันมาเพาะพันธุ์ไก่ชนขาย เนื่องจากไก่ไปชนชนะมา บรรดาเซียนไก่ที่ชื่นชอบลีลาการจิกตี บินตี หรือทีเด็ดที่น็อกคู่ต่อสู้ ของไก่ผม ได้มาติดต่อขอซื้อไก่ผมถึงบ้าน บางรายให้ราคาสูงมาก จึงหันมา เพาะพันธุ์ไก่ชนขายโดยปรับที่ดิน 4 ไร่ เพื่อทำฟาร์มไก่ชน ขายไก่ตัวเก่งหลังชนชนะมา ในราคาตัวละ 100,000 บาท
สำหรับลูกไก่ชน อายุไม่เกิน 2 เดือน ขายราคาตัวละ 1,000 บาท ลูกไก่ อายุ 2-4 เดือน ราคา 1,500 บาท อายุ 4-6 เดือน ราคา 2,500 บาท ส่วนไก่ที่ผ่านการคัดฝีมือแล้ว ราคาเริ่มต้นที่ 4,000 บาท และไก่พร้อมชน ราคาเริ่มต้นที่ 6,000 บาทครับ บางเดือนขายไก่หนุ่มที่ผ่านการคัดหรือฟิตซ้อมแล้ว ได้เงินเดือนละ 200,000-300,000 บาท ก็เคยมี แต่ที่แน่ๆ รายได้จากการขายไก่ชนอย่างเดียว รายได้เดือนละ 70,000 บาท ไปจนถึง 100,000 บาท เป็นอย่างต่ำ
วิธีการเลี้ยงไก่ชนให้แข็งแรง และเก่ง
เสี่ยตั๋ม แนะนำวิธีการเลี้ยงไก่ชนให้แข็งแรงและเก่ง โดยสรุปสั้นๆ เพื่อเป็นแนวทางให้ผู้เลี้ยงไก่ชนว่าการเลี้ยงไก่ชนให้เก่ง ต้องมีความรู้ความชำนาญในการคัดเลือกสายพันธุ์ โดยใช้อัตราส่วนพ่อพันธุ์ต่อแม่พันธุ์ให้ถูก และต้องรู้ขั้นตอนการฝึกซ้อมไก่ให้เก่ง มีการจัดทำพันธุ์ประวัติประจำตัวไก่แต่ละตัวเอาไว้ เมื่อผสมพันธุ์ผลิตลูกออกจำหน่าย จะได้ทราบชั้นเชิงของไก่ และสามารถคัดเลือกลักษณะเพื่อขายได้ตรงตามความต้องการของลูกค้า
สถานที่จะเลี้ยง ควรถูกสุขลักษณะและมีร่มไม้ชายคา ต้องมีความรู้และเข้าใจการคัดเลือกและปรับปรุงพันธุ์ไก่ชน ควรเลี้ยงแบบปล่อยให้ไก่ได้ออกกำลังกายและหาอาหารกินตามธรรมชาติ และมีอาหารเสริมบ้าง และต้องรู้จักดูแลสุขภาพไก่ เช่น อาบน้ำให้ไก่ในตอนเช้าทุกวัน แล้วลงขมิ้นตามเนื้อบางๆ แล้วนำไปผึ่งแดด พอรู้ว่าหอบก็นำไก่เข้าร่ม อย่าให้กินน้ำจนกว่าจะหายหอบ จึงจะให้กินน้ำได้
ไก่ผอมไม่ควรผึ่งแดดให้มาก เพราะจะทำให้ผอมมากไปอีก ถ้าอ้วนเกินไปต้องผึ่งแดดให้มากสักหน่อย เพราะจะทำให้น้ำหนักลดลงได้ และควรคุมน้ำหนักทุกครั้งที่มีการซ้อมและการปล้ำไก่ ควรจะมีเวลาห่างกันประมาณ 10-15 วัน พอครบกำหนดแล้วต้องถ่ายยา
นอกจากนี้ วิธีล่อไก่ การใช้ขมิ้น การปล่อยไก่ ยาถ่ายไก่ ยาบำรุงกำลังไก่ น้ำที่จะใช้อาบให้ไก่ วิธีรักษาพยาบาลไก่หลังจากที่ชนแล้ว การให้วัคซีนในไก่ เพื่อป้องกันโรคระบาด ฯลฯ
ทุกอย่างเราต้องศึกษาและเรียนรู้ โดยเฉพาะการให้น้ำไก่ขณะที่กำลังชน เป็นเรื่องใหญ่มาก เพราะถ้าให้น้ำไก่ไม่เป็น เอาไก่ไปชนโอกาสที่จะแพ้สูงมาก มือน้ำ หรือผู้ให้น้ำไก่เวลานำไก่ไปชน ถือว่าเป็นผู้ชี้ชะตาไก่ในการชนด้วย